ในยุคที่เทคโนโลยีก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็ว ปัญหาฟันยื่น ฟันเหยิน ไม่ใช่เรื่องที่ต้องกังวลอีกต่อไป ด้วยวิธีการรักษาที่ทันสมัยและหลากหลาย คุณสามารถมีรอยยิ้มที่สวยงามและเป็นธรรมชาติได้ ไม่ว่าปัญหาของคุณจะเป็นมากหรือน้อย บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับเทคโนโลยีล่าสุดในการแก้ไขปัญหาฟันยื่น ฟันเหยิน และเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับคุณมากที่สุด
ฟันยื่น คืออะไร
ฟันยื่นในทางทันตกรรม คือภาวะที่ฟันหน้าบนยื่นออกมาคลอบปิดฟันหน้าล่างมากกว่าปกติ ทำให้เกิดลักษณะที่เห็นได้ชัดคือฟันหน้าบนยื่นออกมาด้านหน้า ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อรูปลักษณ์ใบหน้าและการสบฟัน
ลักษณะของฟันยื่นเป็นแบบไหน
อาการฟันยื่นออกมา สามารถสังเกตได้จากหลายส่วน ทั้งรูปหน้าและภายในช่องปาก โดยระดับความรุนแรงจะส่งผลต่อลักษณะที่ปรากฏแตกต่างกันไป
ลักษณะที่ปรากฏภายนอก
- รูปหน้าผิดปกติ อาจเห็นได้ชัดจากใบหน้าที่ดูสั้น กว้าง หรืออูม มีร่องใต้คาง
- เห็นเหงือกขณะยิ้มหรือพูด เมื่อยิ้มหรือพูดจะเห็นเหงือกส่วนบนมากกว่าปกติ
- ปัญหาในการพูด อาจพูดไม่ชัดเจน เนื่องจากฟันสบกันไม่พอดี
- ปัญหาในการเคี้ยว อาจเคี้ยวอาหารได้ยาก หรือรู้สึกเจ็บขณะเคี้ยว
ลักษณะที่ปรากฏภายในช่องปาก
- ฟันสบกันผิดปกติ ฟันบนจะครอบยื่นมาปิดฟันล่างมากเกินไป
- เพดานปากตื้น ส่วนโค้งของเพดานปากจะแบนราบกว่าปกติ
- ร่องบนเพดานปาก เกิดจากฟันหน้าล่างไปเสียดสีกับเพดานปาก
- ฟันหน้าล่างซ้อนเก ฟันหน้าล่างอาจเรียงตัวไม่เป็นระเบียบ ซ้อนกัน
ฟันยื่นเกิดจากอะไร
ฟันยื่น ปากอูมเกิดจากหลายปัจจัยซับซ้อน โดยสาเหตุหลักๆ ที่ทำให้เกิดฟันยื่นได้แก่
- พันธุกรรม ลักษณะฟันยื่นสามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้จากพ่อแม่หรือญาติพี่น้อง
- ความผิดปกติของโครงสร้างใบหน้า เช่น กระดูกขากรรไกรบนยาวเกินไป ขากรรไกรล่างสั้นเกินไป หรือความผิดปกติของกระดูกเบ้าฟัน
- ความผิดปกติของฟัน เช่น ฟันหน้าขึ้นเบียดกัน ฟันสูญเสีย หรือรูปร่างฟันผิดปกติ
- ความผิดปกติของกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้อที่ใช้ในการบดเคี้ยวอาหารทำงานผิดปกติ ทำให้ขากรรไกรมีตำแหน่งที่ไม่ถูกต้อง
- พฤติกรรม พฤติกรรมในวัยเด็ก เช่น การดูดนิ้ว การดูดริมฝีปาก หรือการใช้ลิ้นดุนฟัน อาจส่งผลให้ฟันเรียงตัวผิดปกติ
การวินิจฉัยจากศัลยแพทย์
เมื่อคุณไปพบศัลยแพทย์เพื่อตรวจเกี่ยวกับฟันยื่น แพทย์จะทำการตรวจวินิจฉัยโดยละเอียด เพื่อหาสาเหตุและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งขั้นตอนการวินิจฉัยโดยทั่วไปจะมีดังนี้
- การตรวจช่องปาก แพทย์จะตรวจดูลักษณะการสบฟันของคุณอย่างละเอียด เพื่อประเมินระดับความรุนแรงของฟันยื่น และสังเกตปัญหาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ฟันผุ เหงือกอักเสบ หรือความผิดปกติของข้อต่อขากรรไกร
- การเอกซเรย์ แพทย์อาจสั่งทำการเอกซเรย์เพื่อดูโครงสร้างภายในของช่องปากและขากรรไกร ซึ่งจะช่วยให้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้นว่าปัญหาเกิดจากส่วนใด
- เอกซเรย์ช่องปาก เพื่อตรวจสอบรากฟันและกระดูกเบ้าฟัน
- เอกซเรย์กะโหลกศีรษะด้านข้าง เพื่อดูโครงสร้างของกระดูกขากรรไกรบนและล่าง
- การพิมพ์ฟัน แพทย์จะทำการพิมพ์ฟันเพื่อสร้างแบบจำลองของฟันและขากรรไกรของคุณ ซึ่งจะช่วยในการวางแผนการรักษาที่แม่นยำยิ่งขึ้น
การแก้ไขปัญหาฟันยื่น มีอะไรบ้าง
ฟันยื่น ทําไงดี? การรักษาฟันยื่นขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการว่าฟันยื่นมากหรือเล็กน้อยแค่ไหน อายุของผู้ป่วย และสาเหตุที่ทำให้เกิดฟันยื่น โดยทั่วไปแล้ว จะเน้นไปที่การปรับตำแหน่งของฟันและขากรรไกรให้กลับมาอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง
การจัดฟัน (Orthodontic Dentistry)
ฟันยื่นจัดฟันได้ไหม? การจัดฟันสามารถแก้ปัญหาฟันยื่นที่ได้รับความนิยมและมีประสิทธิภาพสูง โดยทันตแพทย์จะเลือกใช้เครื่องมือจัดฟันที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคลและระดับความรุนแรงของปัญหา
ชนิดของเครื่องมือจัดฟัน
- เครื่องมือจัดฟันแบบติดแน่น เป็นเครื่องมือที่ติดอยู่กับฟันตลอดระยะเวลาการรักษา เช่น
- เครื่องมือจัดฟันโลหะ เป็นแบบดั้งเดิม มีประสิทธิภาพสูง ราคาประหยัด
- เครื่องมือจัดฟันเซรามิก มีสีใกล้เคียงกับสีฟัน เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการความสวยงาม
- เครื่องมือจัดฟันด้านใน (Lingual braces) ติดอยู่ด้านในของฟัน เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการความสวยงามเป็นพิเศษ
- เครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ เป็นเครื่องมือที่สามารถถอดเข้าถอดออกได้ เช่น แผ่นใส (Invisalign) เหมาะสำหรับการเคลื่อนย้ายฟันในระยะทางสั้นๆ
หลักการทำงานของเครื่องมือจัดฟัน
เครื่องมือจัดฟันจะค่อย ๆ ออกแรงดันหรือดึงฟันให้เคลื่อนที่ไปยังตำแหน่งที่ต้องการ แม้ฟันยื่นซี่เดียวก็ตาม โดยอาศัยแรงจากลวดและยางรัดฟัน การจัดฟันจะต้องคำนึงถึงพื้นที่ว่างในช่องปากด้วย เพื่อให้ฟันมีที่ว่างเพียงพอในการเคลื่อนที่
การผ่าตัดแก้ไขปัญหาฟันยื่น
หากฟันยื่นนิดหน่อยไม่จำเป็นต้องผ่าตัด แต่สำหรับผู้ป่วยบางราย โดยเฉพาะผู้ใหญ่ที่ปัญหาฟันยื่นมีความรุนแรงและเกิดจากความผิดปกติของโครงสร้างใบหน้าและขากรรไกร การจัดฟันเพียงอย่างเดียวนั้นอาจไม่เพียงพอ ในกรณีนี้ การผ่าตัดจึงเป็นทางเลือกที่จำเป็น เพื่อปรับโครงสร้างใบหน้าและขากรรไกรให้กลับเข้าสู่สภาวะปกติ
ใครที่เหมาะสำหรับวิธีผ่าตัด
- ผู้ที่มีความผิดปกติของขากรรไกร เมื่อกระดูกขากรรไกรบนยื่นออกมามากเกินไป หรือกระดูกขากรรไกรล่างมีปัญหา เช่น สั้นเกินไป ยาวเกินไป หรือมีรูปร่างผิดปกติ การจัดฟันเพียงอย่างเดียวไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้ทั้งหมด
- ผู้ที่มีปัญหาอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น การหายใจทางปากลำบาก การเคี้ยวอาหารยาก หรือปัญหาเกี่ยวกับข้อต่อขากรรไกร
- ผู้ที่ต้องการผ่าตัดเลื่อนขากรรไกรไปพร้อมกับผ่าตัดศัลยกรรมรูปหน้า เพื่อปรับรูปหน้าให้สวยงาม
ประเภทของการผ่าตัดแก้ไขปัญหาฟันยื่น
- การยืดหรือหดกระดูกขากรรไกร ศัลยแพทย์จะทำการผ่าตัดเพื่อยืดหรือหดความยาวของกระดูกขากรรไกรให้เหมาะสม
- การปรับตำแหน่งของขากรรไกร ศัลยแพทย์จะทำการย้ายตำแหน่งของขากรรไกรให้เข้าที่
- การปรับรูปร่างของขากรรไกร ศัลยแพทย์จะทำการปรับรูปร่างของขากรรไกรให้เรียบเนียนและสมส่วนมากขึ้น
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัดแก้ไขฟันยื่น
- ปรึกษาศัลยแพทย์ สิ่งสำคัญที่สุดคือการพูดคุยกับศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอย่างละเอียด เพื่อทำความเข้าใจถึงขั้นตอนการผ่าตัด ผลลัพธ์ที่คาดหวัง ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และวิธีการดูแลตัวเองหลังการผ่าตัด
- แจ้งประวัติสุขภาพ รวมถึงโรคประจำตัว ยาที่กำลังรับประทาน และสารที่แพ้ เพื่อให้ศัลยแพทย์สามารถวางแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม
- งดอาหารและน้ำ ก่อนการผ่าตัดประมาณ 8 ชั่วโมง ศัลยแพทย์จะแนะนำให้งดอาหารและน้ำ เนื่องจากการผ่าตัดจะต้องใช้ยาสลบ
- งดสารเสพติด หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก่อนการผ่าตัดอย่างน้อย 1-2 สัปดาห์ เนื่องจากสารเหล่านี้จะส่งผลต่อการแข็งตัวของเลือด
- หยุดยา หากคุณกำลังรับประทานยาบางชนิด เช่น ยาแอสไพริน ไอบูโพรเฟน หรือวิตามินบางชนิด ควรปรึกษาศัลยแพทย์ก่อนหยุดยา เนื่องจากยาเหล่านี้มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด
- ตรวจร่างกาย ศัลยแพทย์จะทำการตรวจร่างกายเพื่อประเมินสุขภาพโดยรวม เช่น การวัดความดันโลหิต การตรวจเลือด และการตรวจอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
- ดูแลช่องปาก แปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอเพื่อรักษาความสะอาดในช่องปาก ลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
- เตรียมตัวทางจิตใจ การผ่าตัดอาจทำให้เกิดความวิตกกังวลได้ การเตรียมตัวทางจิตใจ เช่น การทำสมาธิ การฟังเพลง หรือการพูดคุยกับคนใกล้ชิด จะช่วยให้คุณรู้สึกผ่อนคลายมากขึ้น
การดูแลตัวเองหลังผ่าตัดแก้ไขฟันยื่น
- ยาแก้ปวด รับประทานยาแก้ปวดตามที่ศัลยแพทย์สั่ง โดยควรทานพร้อมอาหารเพื่อลดการระคายเคืองกระเพาะอาหาร
- ประคบเย็น ใช้ผ้าเย็นหรือถุงน้ำแข็งห่อด้วยผ้าสะอาด ประคบบริเวณที่ผ่าตัดประมาณ 15-20 นาที ทุกๆ 2-3 ชั่วโมง เพื่อลดอาการบวมและปวด
- อาหารอ่อน ในช่วง 1-2 สัปดาห์แรก ควรรับประทานอาหารอ่อน เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม ซุป น้ำผลไม้ปั่น หลีกเลี่ยงอาหารแข็ง อาหารร้อน อาหารรสจัด และอาหารที่มีกากใยมาก
- เคี้ยวอาหารด้านตรงข้าม ควรเคี้ยวอาหารด้านตรงข้ามกับฝั่งที่ทำการผ่าตัด
- ทำความสะอาดช่องปาก แปรงฟันเบา ๆ โดยหลีกเลี่ยงบริเวณแผล และใช้น้ำยาบ้วนปากที่ไม่ผสมแอลกอฮอล์
- หลีกเลี่ยงการดูดหรือแคะแผล ห้ามใช้นิ้วหรือวัตถุใด ๆ แคะบริเวณแผล เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
- พักผ่อนให้เพียงพอ ควรพักผ่อนอย่างน้อย 7-8 ชั่วโมงต่อคืน
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมหนัก งดการออกกำลังกายที่หนัก หากิจกรรมเบา ๆ ทำ เช่น การเดินเล่นเบา ๆ
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ สารทั้งสองชนิดนี้จะส่งผลต่อการสมานแผล
ผ่าตัดแก้ไขปัญหาฟันยื่นราคาเท่าไร
การผ่าตัดเพื่อแก้ไขปัญหาฟันยื่น หรือที่เรียกว่าการผ่าตัดขากรรไกร มักทำร่วมกับการปรับรูปหน้าโหนก กราม คางร่วมด้วยเพื่อให้ใบหน้าสมมาตร เรียวลง งบผ่าตัดราวๆ 32 ล้านวอน ราวๆ800,000 บาทผ่าตัดที่ประเทศเกาหลีใต้ ราคาไม่รวมที่พัก ตั่วเครื่องบิน ที่ประเทศเกาหลีโดดเด่นมากเรื่องศัลยกรรมโครงหน้าขากรรไกร
อันตรายหรือไม่ หากไม่แก้ไขฟันยื่น
ฟันยื่นไม่ได้เป็นเพียงแค่ปัญหาเรื่องความสวยงามเท่านั้น แต่ยังอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพในช่องปากและคุณภาพชีวิตได้อย่างมากอีกด้วย หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษา อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ตามมา ดังนี้
- ปัญหาในการเคี้ยวอาหาร ฟันสบกันไม่สนิท ทำให้เคี้ยวอาหารได้ยาก อาจส่งผลต่อระบบย่อยอาหาร
- ปวดข้อต่อขากรรไกร การสบฟันผิดปกติทำให้ข้อต่อขากรรไกรทำงานหนักเกินไป เกิดการอักเสบ และปวด
- ฟันสึก การขบฟันที่ไม่ถูกต้องทำให้ฟันสึกเร็วขึ้น
- เหงือกอักเสบ การทำความสะอาดฟันยากขึ้น ทำให้เกิดคราบแบคทีเรียสะสมและนำไปสู่โรคเหงือก
- ปัญหาในการพูด การออกเสียงอาจไม่ชัดเจน เนื่องจากตำแหน่งของลิ้นและฟันที่ผิดปกติ
- ขาดความมั่นใจ ฟันยื่นส่งผลต่อรอยยิ้มและใบหน้า ทำให้ขาดความมั่นใจในการเข้าสังคม
- ภาวะซึมเศร้า ในบางราย อาจรู้สึกวิตกกังวลหรือซึมเศร้าจากปัญหาเรื่องฟัน
ฟันยื่นป้องกันได้หรือไม่
การป้องกันฟันยื่นที่เกิดจากพันธุกรรมนั้นทำได้ยาก เนื่องจากเป็นลักษณะที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม แต่เราสามารถลดความเสี่ยง จากปัจจัยอื่น ๆ ได้ เช่น
- ไม่ดูดนิ้ว พฤติกรรมการดูดนิ้วในวัยเด็กอาจส่งผลต่อการเจริญเติบโตของขากรรไกรและตำแหน่งของฟัน
- ไม่ดูดริมฝีปาก การดูดริมฝีปากเป็นเวลานานอาจทำให้ฟันหน้ายื่นออกมา
- ไม่ใช้ลิ้นดุนฟัน พฤติกรรมนี้จะทำให้ฟันหน้าเบียดกันและอาจทำให้ฟันยื่นได้
รีวิวการผ่าตัดแก้ไขฟันยื่น
คำถามที่พบได้บ่อย (FAQs)
แก้ไขฟันยื่นในผู้ใหญ่ได้ไหม?
ไม่ว่าคุณจะเป็นวัยรุ่นหรือผู้ใหญ่ ปัญหาฟันเหยินก็สามารถแก้ไขได้ทั้งสิ้น
ผ่าตัดขากรรไกรเสี่ยงไหม?
การผ่าตัดขากรรไกรในปัจจุบันมีความเสี่ยงน้อยมากเมื่อเทียบกับในอดีต เนื่องจากเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ก้าวหน้าขึ้น ทำให้การผ่าตัดมีความแม่นยำสูงขึ้น และลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ
ฟันยื่น หลังจัดฟันเกิดจากอะไร?
ฟันยื่น หลังจัดฟันเกิดได้จากการที่ไม่ใส่รีเทนเนอร์ตามคำแนะนำ อาจทำให้ฟันเคลื่อนที่กลับไปยังตำแหน่งเดิมหรือเกิดการเคลื่อนที่ผิดปกติ ส่งผลให้ฟันดูยื่น
ฟันยื่นจัดฟันอย่างเดียวช่วยได้ไหม?
หากปัญหาฟันยื่นมาจากปัญหาขากรรไกรยื่นร่วมด้วย การจัดฟันอย่างเดียวไม่เพียงพอ จำเป็นต้องเลื่อนขากรรไกรร่วมด้่วย ส่วนมากมักทำพร้อมกับการผ่าตัดเลื่อนขากรรไกร
สรุป
ฟันยื่นเป็นปัญหาที่ไม่ได้ส่งผลกระทบเพียงแค่รูปลักษณ์ภายนอกเท่านั้น แต่ยังส่งผลต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตอย่างมาก การรักษาขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของปัญหา โดยมีวิธีการหลัก ๆ คือ การจัดฟันและการผ่าตัด ซึ่งสาเหตุของฟันยื่นมาจากหลายปัจจัย ทั้งพันธุกรรม ความผิดปกติของโครงสร้างใบหน้าและฟัน การผ่าตัดร่วมกับโหนก กราม คางจะช่วยปรับรูปหน้าเพิ่มความมั่นใจมากขึ้น
